KONING IN DE KEMPEN
Lezing Koning in de Kempen
Inhoud
Koning in de Kempen
De ontginning van het Koninklijk Domein 1850-1950
In de 19de eeuw kocht koning Leopold I samen met zijn zoon Philippe, Graaf van Vlaanderen, grote lappen grond in de Kempen. Dit Koninklijk Domein der Kempen bestond uit de toenmalige heidevlakte tussen Geel, Retie, Dessel en Mol aan weerszijden van het Kempisch Kanaal, maar ook uit moerassen en veengronden langs de Turnhoutse Vaart en een groot bos op de heide in Postel.
Gedurende honderd jaar zou het koningshuis met behulp van plaatselijke beheerders of régisseurs, boswachters en werkkrachten dit domein ontwikkelen. Er werden verschillende activiteiten op het domein ontplooid zoals bosbouw, landbouw, jacht, viskweek, witzandwinning en turfstekerij. Vanaf de jaren 1950 verkochten de koninklijke eigenaars systematisch hun Kempense eigendommen en maakten zo plaats voor nieuwe ontwikkelingen, zoals het landbouwcomplex Kempisch Domein, de nucleaire site rond SCK CEN, het provinciaal Groendomein Prinsenpark en natuurgebieden, waaronder de Ronde Put.
Waarom kocht het koningshuis een stukje Kempen?
Verbleven de Belgische koningen en hun familie wel eens op hun Kempense landgoed?
Wat deed het koningshuis eigenlijk met de Kempense gronden?
Hoe werd zo’n groot domein (bijna 4500 ha) beheerd en bewerkt?
Welke impact hadden die activiteiten op het landschap?
Zijn er vandaag nog sporen van de koninklijke ontginning te vinden?
En welke nieuwe verhalen werden er na de verkoop van het domein aan dit landschap toegevoegd?
Danny Van der Veken
is bioloog. Heeft een passie voor de natuur, het landschap en zijn geschiedenis. Gidst sinds jaar en dag natuur(historische) wandelingen in de Kempen. Is auteur van het boek Retie – Veranderend landschap (2010) en mede-auteur van het recente Koning in de Kempen (2023), dat hij mocht voorstellen bij Annemie Peeters in Voorproevers op Radio 1.
Els Oostvogels
Is landschapsarchitect met een passie voor de natuurhistorische landschappen van de Kempen. Is verbonden aan het Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete en Stuifzand. Coördineert de gebiedswerking van de Kempense Heuvelrug en inventariseert en waardeert het landschappelijk erfgoed in de regio. Els is de cartograaf van Koning in de Kempen.
